زمینه و هدف: سلامت اجتماعی یکی از ابعاد سلامت است و بر سایر ابعاد سلامت هم تأثیر میگذارد. سلامت اجتماعی به روابط افراد با یکدیگر و تعاملات آنها در جامعه میپردازد ولی تعریف واحدی که مورد تأیید تمام سازمانهای بینالمللی باشد برای سلامت اجتماعی ارائه نشده است. به دلیل تنوع تعاریفی که برای سلامت اجتماعی وجود دارد نشانگرهای مختلفی هم برای سنجش آن معرفی شدهاند. هدف از این مقاله معرفی نشانگرهای کلان سلامت اجتماعی است. روش: رویکرد این مطالعه به صورت ترکیبی است. در مرحله نخست با انجام مرور نظاممند، فهرست نشانگرها تهیه شد. در مرحله کیفی، با استفاده از نظرات صاحبنظران حوزه سلامت اجتماعی(اعضای کمیته علمی) فهرست تهیه شده مورد ارزیابی و امتیازدهی قرارگرفت و براساس میانگین امتیازها اولویتبندی انجام شد. یافتهها: درنهایت 50 مقاله وارد مطالعه شدند. نشانگرهای کلان اولویتدار سلامت اجتماعی به شرح زیر است: «تعداد زندانیها»، «طلاق (نسبت طلاق به ازدواج)»، «فقر»، «خودکشی»، «ترک تحصیل»، «کودکان کار»، «امکانات مشارکت سیاسی شهروندان»، «بزهکاری کودکان (دستگیری زیر17سال)»، «قتل»، «امنیت»، «شاخصهای محیط زیست»، «سرمایه اجتماعی»، فرصت درآمد عادلانه (ضریب جینی)»، «قانونگرایی (حاکمیت قانون)»، «احساس عدالت اجتماعی»، «فساد اجتماعی». نتیجهگیری: با استفاده از فهرست نشانگرهای کلان اولویتدار و انجام پیمایشهای دورهای، سیاستگذاران و جامعه علمی تصویر صحیحی از وضعیت سلامت اجتماعی و روند تغییرات آن بهدست میآورند و میتوان برنامههای ارتقادهنده سلامت اجتماعی را برهمین اساس طراحی کرد.
Tabrizchi N. Reviewing Social Health Studies: Introducing Macro-Social Health Indicators. Iran J Cult Health Promot 2023; 7 (2) :264-270 URL: http://ijhp.ir/article-1-767-fa.html
تبریزچی نرگس. مروری بر مطالعات سلامت اجتماعی: معرفی نشانگرهای کلان سلامت اجتماعی. نشريه فرهنگ و ارتقاء سلامت. 1402; 7 (2) :264-270