گروه آموزش و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده: (170 مشاهده)
زمینه و هدف: سلامت اجتماعی، به عنوان یکی از ارکان اساسی سلامت، به دلیل تأثیرات گسترده‌اش بر ابعاد دیگر سلامتی و نیز کارکردآن در کیفیت زندگی فردی و پویایی جامعه، اهمیت ویژه‌ای دارد و درک عوامل مؤثر بر آن ضروری است. این مقاله با بررسی و تحلیل این عوامل، به دنبال ارائه تصویری از وضعیت اجتماعی فرهنگی کشور از دیدگاه سلامت اجتماعی است. روش: این مطالعه با رویکرد توصیفی- تحلیلی، وضعیت برخی از عوامل موثر بر سلامت اجتماعی را براساس آخرین گزارش وضعیت اجتماعی فرهنگی ایران بهار1403 ارائه و به تحلیل آن براساس جلسه بحث گروهی در گروه علمی سلامت اجتماعی فرهنگستان می پردازد. در این جلسه 20نفراز متخصصان درحوزه های پزشکی، روان‌پزشکی، پزشکی اجتماعی، مددکاری اجتماعی، جامعه شناسی، آموزش بهداشت، بهداشت عمومی، روان‌شناسی عمومی و اجتماعی حضور داشتند. یافته‌ها: خلاصه‌ای از وضعیت عوامل مهم تأثیرگذار بر سلامت اجتماعی با تاکید بر آموزش، سلامت و آسیب‌های اجتماعی، به همراه تحلیل آن ارائه شد. نرخ باسوادی از 9/87 1395 به 7/90 درصد در 1402 افزایش یافته است ولی همچنان شکاف آماری بین مردان و زنان و شهر و روستا وجود دارد. توزیع دانشجویان حاکی از کاهش قابل توجه درصد دانشجویان گروه کشاورزی و دامپزشکی است. آمار مربوط به مرگ و میر نوزادان و کودکان زیر یکسال و زیر پنج سال رو به کاهش و جمعیت دارای دسترسی به آب سالم و تحت پوشش شبکه فاضلاب شهری اقزایشی بوده است. آمار مربوط به پزشکان به نظر می‌رسد دارای اشکالات اساسی و غیردقیق باشد. تعداد مراکز و پذیرش درمان اعتیاد به مواد مخدر و روان‌گردان‌ها و مراکز کاهش آسیب اعتیاد کاهش یافته است. تعداد مراجعات به دلیل نزاع فیزیکی کاهش و تعداد نزاع روانی افزایش یافته است. مرگ‌ومیر ناشی از حوادث کار هم در دوره مورد مطالعه به‌ویژه در زنان کاهش یافته است. درخواست و مجوز سقط قانونی هم روندکاهشی داشته است. نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر دوسویه عوامل اجتماعی - فرهنگی و سلامت اجتماعی می‌توان با رصد دقیق و تحلیل موشکافانه این عوامل واتخاذ سیاست‌های مبتنی بر شواهد انتظار داشت سلامت اجتماعی ارتقا یابد.
Tabrizchi N, Abolghasem A. Social Health In the Mirror "Report on the Socio-Cultural Status of Iran". Iran J Cult Health Promot 2025; 9 (1) :43-50 URL: http://ijhp.ir/article-1-1116-fa.html
تبریزچی نرگس، پوررضا ابوالقاسم. سلامت اجتماعی در آیینه «گزارش وضعیت اجتماعی فرهنگی ایران». نشريه فرهنگ و ارتقاء سلامت. 1404; 9 (1) :43-50
