تخصصی سیاست‌گذاری سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده: (1095 مشاهده)
زمینه و هدف: سنجش دوره‌ای برنامه‌های توانبخشی همیشه مورد تأکید جامعه جهانی است و می‌تواند مبنایی برای اثبات اثربخشی اقدامات انجام‌شده توسط کشورها باشد. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین شاخص‌های پایش و ارزشیابی «برنامه کشوری توانبخشی پزشکی و جایگاه آن در نظام سلامت 1400-1404» به اجرا درآمد. روش: مطالعه کیفی- کاربردی حاضر در سال 1399 انجام گرفت. در ابتدا اهداف، برنامه‌ها و خدمات پیش‌بینی‌شده در برنامه کشوری توانبخشی پزشکی استخراج شد. سپس، «فهرست شاخص‌های توانبخشی»سازمان جهانی سلامت، مبنای تهیه فهرست اولیه شاخص‌ها ذیل اهداف و برنامه‌های سند ملی قرار گرفت و طی چهار جلسه بحث گروهی متمرکز دو ساعته و چهار جلسه مصاحبه حضوری 5/1 ساعته با مشارکت ذی‌نقشان بررسی و پیشنهادهای اصلاحی دریافت شد. در نهایت، فهرست بازنگری‌شده در دو جلسه نشست خبرگان با در نظرگرفتن معیارهای تضمین‌کننده تناسب و کفایت شاخص‌ها برای دستیابی به اجماع نهایی بررسی و توافق حاصل شد. یافته‌ها: 44 شاخص ذیل اهداف سه‌گانه برنامه استخراج شدند که 28 مورد از نوع ورودی و فرایندها (حاکمیت، منابع مالی و انسانی و اطلاعات) و 16 مورد از نوع خروجی (ارائه خدمات توانبخشی و محصولات و فناوری‌های پزشکی) بودند. نتیجه‌گیری: استقرار و به‌کارگیری چارچوب نظارتی شاخص‌محور، متأثر از ظرفیت زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و کیفیت و اعتبار داده‌های در دسترس است و بایستی متناسب با شکا‌ف‌های موجود، نسبت به توسعه و تقویت نظام اطلاعاتی اقدام شود. پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده، نمایندگانی از تمامی گروه‌های هدف و طبقات مختلف جامعه مشارکت داشته باشند. همچنین به‌منظور تدوین و پایش یک برنامه جامع ملی، همکاری بین‌بخشی یک ضرورت است.
Sajadi H S, Nazari M, Shirazikhah M, Bahmanziari N. Monitoring and Evaluation Indicators of the National Plan of Medical Rehabilitation. Iran J Cult Health Promot 2024; 8 (3) :290-297 URL: http://ijhp.ir/article-1-922-fa.html
سجادی حانیه‌سادات، نظری مریم، شیرازی‌خواه مرضیه، بهمن‌زیاری نجمه. شاخص‌های پایش و ارزشیابی برنامه کشوری توانبخشی پزشکی. نشريه فرهنگ و ارتقاء سلامت. 1403; 8 (3) :290-297
