مدیریت ورزشی، گروه رفتار حرکتی و مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده: (16 مشاهده)
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی محتوای انگیزشی مرتبط با تندرستی در مطالب منتشر شده توسط چهرههای تأثیرگذار فضای مجازی فعال در حوزه ورزش انجام شده است. این مطالعه میکوشد الگوهایی محتوایی و شیوههای بازنمایی پیامهای انگیزشی را در رسانههای اجتماعی بررسی کند. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و بر اساس تحلیل محتوای کیفی انجام شد. دادهها شامل سیصد مطلب منتشر شده است که به صورت نمونهگیری هدفمند غیرتصادفی و بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده از شبکههای اجتماعی اینستاگرام و ایکس انتخاب شدند. فرایند تحلیل دادهها از طریق کدگذاری و دستهبندی محتوایی بر مبنای بر اساس تأثیرات مثبت یا منفی پیامها صورت گرفت. برای اعتباربخشی به یافتهها، از روش بازبینی همتایان استفاده شد تا دقت و صحت کدگذاری افزایش یابد. همچنین بهمنظور افزایش پایایی، بخشی از دادهها توسط کدگذاران مستقل در مرحله دوم کدگذاری شد و میزان تطابق کدها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که محتوای بررسی شده در دو طبقه اصلی محتوای انگیزهبخش (مثبت) و محتوای فشارزا (منفی) قابل تفکیک است. محتوای انگیزهبخش شامل ترویج سبک زندگی سالم، پذیرش بدن و تقویت عزتنفس، موفقیت و پیشرفت فردی، تأکید بر تعادل میان سلامت جسمی و روانی، الهامبخشی، تقویت همبستگی اجتماعی، ارتقای سلامت دیجیتال و ترویج رفتارهای خودمراقبتی است. در مقابل، محتوای فشارزا شامل مقایسه اجتماعی، تأکید افراطی بر تناسباندام، نادیده گرفتن سلامت روان، تحمیل الگوهای بدنی غیرقابل دستیابی، ایجاد اضطراب و استرس، القای احساس گناه، ترویج محصولات ناسالم و بیتوجهی به تفاوتهای فردی میشود. نتیجهگیری: محتواهای انگیزشی و الهامبخش میتوانند به افزایش انگیزه و اتخاذ انتخابهای سالم در افراد کمک کنند؛ در حالی که محتوای فشارزا و مبتنی بر مقایسۀ اجتماعی، تأثیرات منفی بر عزتنفس و سلامت روان مخاطبان به جای میگذارند. بنابراین، چهرههای تأثیرگذار فضای مجازی لازم است در تولید محتوا خود به تعادل میان ترویج سلامت جسمی و روانی توجه داشته باشند و از ایجاد فشارهای غیرضروری و ارائه الگوهای بدنی غیرواقع بینانه خودداری کنند.