دکتر محمدجواد کبیر، دکتر حسین ملک‌افضلی، دکتر محمدعلی محققی، دکتر علیرضا حیدری، دکتر ناهید جعفری بیدهندی، دکتر نرگس تبریزچی، دکتر سجاد معینی،
دوره ۵، شماره ۳ - ( پاييز ۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: توسعه مراقبت‌های اولیه سلامت با بهره‌گیری از برنامه پزشکی خانواده و زنجیره ارجاع، استراتژی اثربخشی است که در آن شاخص‌های دسترسی و بهره‌مندی به صورت جامع و عادلانه، بهبود می یابد. با توجه به وجود شکاف بین قوانین و سیاست‌های برنامه پزشک خانواده و نحوه پیاده‌سازی این برنامه و همچنین ضرورت اجرای اثربخش برنامه پزشکی خانواده در ایران، مطالعه حاضر با هدف شناسایی الزامات و راهبردهای مورد نیاز انجام شد.
روش: یک مطالعه کیفی در سال ۱۴۰۰ انجام شد. مشارکت‌کنندگان در پژوهش را سیاست‌گذاران و مدیران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان‌های بیمه‌گر و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی بودند. داده‌ها براساس راهنمای مصاحبه و طی ۱۰ جلسه بحث گروهی متمرکز جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل محتوا تحلیل شد.
یافته‌ها: الزامات مورد نیاز برای پیاده‌سازی برنامه پزشکی خانواده در ۶ عنوان اصلی (سیاسی، فرهنگی - اجتماعی، اقتصادی، آموزشی، مدیریتی و اجرایی) و ۲۷ عنوان فرعی طبقه‌بندی شد. راهبردهای مورد نیاز نیز در ۳ عنوان اصلی (مدیریت شبکه‌های بهداشتی، درمانی شهرستان و استان، اجرای برنامه‌های سلامت و آموزش پزشکان خانواده، مدیران و جامعه) و ۲۸ عنوان فرعی استخراج شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که باید با ایجاد عزم و اراده مناسب استراتژی‌های اجرایی در مدیریت برنامه و پایش و ارزشیابی مورد توجه قرار گیرد. همچنین توجه به بهره‌گیری از ظرفیت بخش غیردولتی و جانمایی آن در ساختار شبکه‌های بهداشتی درمانی و تقویت همکاری‌های درون‌بخشی و بین‌بخشی می تواند راهکارهای اجرایی مناسب باشد.
