زمینه و هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناخت موانع و تسهیلگرهایی که توسط بیماران خاص هنگام شرکت در ورزش تجربه شده بود، به روش کیفی و با رویکرد زَندآگاهی انجام شد.
روش: جامعۀ آماری، تجربیات مشارکت ورزشی ۱۳ بیمار خاص فعال و غیرفعال استان تهران بود. روش نمونهگیری بهصورت گلوله برفی و هدفمند انجام شد که برای دستیابی به این هدف از جمعآوری دادهها بهوسیلۀ مصاحبۀ نیمهساختارمند استفاده شد. دادهها با استفاده از تحلیل موضوعی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند و برای تحلیل دادهها از نرمافزار مکس کیودا ۲۰۱۸ استفاده شد.
یافتهها: تحلیل دادهها منجر به شناسایی ۳۴ کد اولیه، ۱۷ مضمون اصلی و ۲ کد گزینشی (عوامل فردی و عوامل محیطی) شد. تسهیلگرهای عوامل فردی و محیطی برای داشتن مشارکت ورزشی بیشتر شامل: حس رضایت، سلامتی و آمادگی جسمانی، دستیابی به اهداف، آرامش روحی و روانی، تعلق اجتماعی، مشاوره پزشکی و مالی و موانع فردی و محیطی شامل: عدم خودکارآمدی، عدم انگیزه، نگرش منفی، ناتوانی، عدم تعلق اجتماعی، زیرساخت، زندگی پرمشغله، مالی، عدم آگاهی و ویروس بودند.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که موانع ورزش بیشتر محیطی هستند، درحالیکه تسهیلگرها عوامل فردی بودند. سلامتی و آمادگی جسمانی، حس رضایت و آرامش روحی و روانی از مهمترین مؤلفههای تمایل به شرکت در ورزش محسوب میشدند. بدین ترتیب، موانع بر تسهیلگرها غلبه کرده و افرادی که پیشتر به ورزش میپرداختند را به غیرفعال تبدیل میکنند.
