زمینه و هدف: در گستره مواد نانو ساختار، نانوذرات فلزی از اهمیت به سزایی به ویژه در علوم پزشکی برخوردار هستند و سنتز سبز آن‌ها در مقایسه با سنتز شیمیایی ایمن‌تر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان سنتز سبز نانوذرات نقره با استفاده از عصاره تاتوره و ارزیابی خواص ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی آن مورد بررسی قرار گرفته است.
روش: در این پژوهش، پس از سنتز نانوذره با استفاده از اسپکتوفتومتر UV-Vis طیف تیمارها در pHهای اسیدی و قلیایی، غلظت عصاره و نانوذره، دما و زمان ارزیابی شد و سپس اندازه و خصوصیات ریخت شناسی، گروه‌های فعال و گروه‌های احیاء کننده یون‌های نقره آنالیز شدند. در انتها خواص ضدمیکروبی (قطر هاله به روش دیسک، MIC و MBC) و خصوصیات آنتی‌اکسیدانی به روش DPPH و ABTS تعیین شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد، بهینه pH برابر با ۵/۶، بهینه غلظت نانوذرات نقره و عصاره به ترتیب ۳ میلی‌لیتر و ۳ میلی‌مولار و بهینه زمان ۱۰ دقیقه است. ساختار نانوذرات کروی هستند و توزیع میانگین اندازه آن‌ها ۱۰/۲۴ نانومتر است. اثرات ضدمیکروبی به کمک روش انتشار دیسک نشان داد، بیشترین خاصیت ضدمیکروبی بر روی باکتری E.coli و کمترین اثر بر باکتری Streptococcus pneumoniae بوده است و در نهایت خواص آنتی‌اکسیدانی با افزایش غلظت نانوذرات نقره در مقایسه با نمونه استاندارد در حد مطلوب بود.
نتیجه‌گیری: نانوذره نقره حاصل از عصاره تاتوره می‌تواند جایگزین مناسبی برای آنتی‌اکسیدان‌های سنتزی و آنتی‌بیوتیک‌ها در محصولات مختلف غذایی و دارویی و پزشکی باشد
