سید مهدی سرکشیکیان، ساغر افروزنده، انیس خوش لهجه صدق، مریم قهرمانی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: مداخلات آموزشی و روان‌شناختی سهم گسترده‌ای در سلامت روان در سالمندان دارد. تحقیق حاضر در مورد اثربخشی مداخلات روان‌شناختی و آموزشی حوزه سالمندی در شواهد تجربی بود.
روش: نوع مطالعه کاربردی و کیفی و از فن فرا سنتز استفاده شد. با استفاده از روش هدف‌مند و نگرش یکپارچه‌سازی و مدل سندلوسکی و باروسو (۲۰۰۷) ۱۰۰ مقاله گزینش و پس از معیارهای ارزیابی ۷۹ مقاله نهایی انتخاب شد. حوزه بررسی مقالات پژوهشی بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ برای تحقیقات خارجی و ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ برای مقالات داخلی بود. یافته‌ها در قالب مقولات، مفاهیم و کدها تحلیل و پیاده‌سازی شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد اثربخشی شناختی (بهبود کارکردهای مغزی - عصبی، حوزه توجه و تمرکز، حوزه یادگیری و حافظه، حوزه کارکردی و عملکرد، حوزه واکنش و پاسخ) اثربخشی روان‌شناختی (بهبود فرایندهای روانی، حوزه شناخت و باور، حوزه هیجان و عواطف، حوزه رفتاری) اثربخشی بر اختلالات (بهبود نشانگان بالینی، نشانگان خلقی و اضطرابی)، اثربخشی جسمانی (بهبود فعالیت ارگان‌های بدن، عملکرد جسمانی) اثربخشی بر کیفیت زندگی (سطوح کیفیت زندگی، ابعاد کیفیت زندگی)، اثربخشی اجتماعی (بهبود تعاملات بین‌فردی، بعد خانواده، بعد اجتماعی)، اثربخشی عاطفی (بهبود فرایندهای هیجانی، بهبود ابراز و مدیریت) و اثربخشی در حوزه بیماری (بهبود سازگاری با بیماری، بیماری‌های مزمن و صعب‌العلاج)، اثربخشی شغلی (بهبود سازگاری با شغل) مضامین اثربخشی مداخلات را تشکیل می‌دهند.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مداخلات توانسته است در محورهای مهم (شناختی، روان‌شناختی، اختلالات، جسمانی، کیفیت زندگی، اجتماعی، عاطفی، شغلی و حوزه بیماری‌ها) اثربخشی خود را برای سالمندان نشان دهد.
