زمینه و هدف: نظام دارویی نقش مهمی در تأمین سلامت جامعه از جمله، ایجاد دسترسی به دارو برای همه افراد، تضمین کیفیت و ایمنی داروها، مدیریت و نظارت بر مصرف منطقی داروها و ارائه خدمات دارویی دارد. تعارض منافع می‌تواند اثر منفی بر روی هر کدام از این نقش‌ها داشته‌باشد. این مطالعه به شناخت انواع تعارض منافع در نظام دارویی جمهوری اسلامی ایران پرداخته و تصویری جامع از تعارض منافع ممکن برای ذی‌نقشان مختلف ارائه می‌کند. روش: این مطالعه با روش تحقیق کیفی و ابزار مصاحبه انجام‌شد. با روش نمونه‌گیری هدفمند، افراد خبره در حوزه‌های مختلف انتخاب شده و با ایشان مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت، در نهایت داده‌ها با مصاحبه با 42 نفر به مرحله اشباع رسید. برای تجزیه و تحلیل دادههای متنی، از تحلیل مضمون در نرم‌افزار MAXDQA2022 استفاده شد. یافته‌ها: اشکال مختلفی از تعارض منافع مانند، دریافت هدیه، اشتغال ثانویه، منافع مالی و غیرمالی افراد، تعارض بین منافع اقتصادی و وظایف حرفه‌ای، سابقه فعالیت در صنایع دارویی و ارتباطات دوستانه و آشنایی در حوزه تعارض منافع فردی و مواردی مانند تعارض وظایف، تعارض منافع حاصل از فشارهای سیاسی و اجتماعی در حوزه تعارض منافع نهادی در بخش‌های مختلف شناسایی شدند. نتیجه‌گیری: نظام دارویی با مصادیق تعارض منافع مختلفی در حوزه‌ی فردی و نهادی روبه‌رو می‌باشد. انواع تعارض منافع فردی مشابهت بسیاری با تعارض منافع فردی در سایر مطالعات دارند. ولی انواع تعارض منافع نهادی شباهت‌های کمی را نشان می‌دهند که می‌تواند ریشه در قوانین و ساختارهای نظام دارویی کشورهای مختلف داشته باشد.
Yousefi P, Esmaeili S, Peikanpour M, Peiravian F, Yousefi N. Identification of Conflict of Interests Models in Iranian Pharmaceutical Sector. Iran J Cult Health Promot 2023; 7 (2) :271-279 URL: http://ijhp.ir/article-1-751-fa.html
یوسفی پوریا، اسماعیلی سجاد، پیکانپور محمد، پیرویان فرزاد، یوسفی نازیلا. شناسایی انواع مختلف تعارض منافع در نظام دارویی جمهوری اسلامی ایران. نشريه فرهنگ و ارتقاء سلامت. 1402; 7 (2) :271-279
