زمینه و هدف: بیتوجهیبهبهداشت مساجدممکناستباعث انتقال عوامل بیماریزا شود. هدف از اجرای این مطالعه بهدست آوردن اطلاعات کافی برای ساخت یک ابزار مناسب برای ارتقا بهداشت محیط مساجد است. روش: در این مطالعه توصیفی با 51 نفر( نمازگزاران، روحانیون و خادمان) مصاحبه شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیل محتوای استنتاجی استفاده شد. سپس کدگذاری باز و دستهبندی کدها و طبقات و اکتشاف صورت گرفت. یافتهها: نظارت واحدهای بهداشت محیط هر منطقه به بهسازی اصولی تمامی قسمتهای مختلف مسجد مانند سطوح در تماس مکرر، سرویسهای بهداشتی، نحوه استفاده ایمن از شویندهها، نظارت بر عملکرد خادمان در نحوه پذیرایی و وسایل پذیرایی برای به حداقل رساندن میزان آلودگی و انتقال بیماری بخصوص در مواقع شیوع بیماریهای واگیر لازم و ضروری است. آگاهی از وضعیت موجود و همچنین وضعیت مطلوب مساجد علاوه بر افزایش آگاهی مردم در مورد استانداردها، میتواند رهنمودی برای الویتبندی نیازهای مساجد برای کمکهای خیرین و نیز سازمان اوقاف در جهت استانداردسازی مساجد باشد. نتیجهگیری: بی تردید باهمکاریمسئولانبهداشتیومشارکت فعالروحانیونوائمهجماعاتوهمچنینجلبمشارکتهایمردمی،وضعیتبهداشتیاماکن مذهبیارتقا مییابد و از نظر محیط زیستی نیز جزء مساجد سبز خواهد شد. دستورالعملها و آموزشهایی برای استفاده ایمن از مواد شیمیایی، اطفاء حریق، کاهش تولید پسماند، توسعه فضای سبز، بهداشت مواد غذایی، تهویه مناسب، تمیزکاری پیشگیرانه، مصرف بهینه انرژی ارائه شود.
Azadian F, Hashemi H, Karimi M, Riasati A, Ejraei A, Sadat Razavi S et al . Providing a Model for Managing the Environmental Health of Mosques. Iran J Cult Health Promot 2021; 5 (1) :66-71 URL: http://ijhp.ir/article-1-391-fa.html
آزادیان فاطمه، هاشمی حسن، کریمی محمدرضا، ریاستی علی، اجرایی اکبر، رضوی شعلهسادات و همکاران.. ارائه الگویی برای مدیریت بهداشت محیط مساجد. نشريه فرهنگ و ارتقاء سلامت. 1400; 5 (1) :66-71