عضو گروه آینده‌نگری فرهنگستان علوم پزشکی ، استاد مرکز تحقیقات فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
چکیده: (970 مشاهده)
زمینه و هدف: از اواخر سده بیستم، مفهوم فن‌آوری‌های نوپدید، شبکه دانشی و حکمروایی آنها، مورد توجه دانشگاهیان، رسانه‌ها و سیاستگذاران قرار گرفته‌اند. فن‌آوری‌های نوپدید، توسعه‌های علمی-فن‌آورانه نوین رادیکال، مرزشکن و کمابیش با شتاب تندی می‌باشند که ممکن است اثرات چشمگیر اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی به همراه داشته باشند. روش: در بحث‌های گروهی با حضور متخصصان حوزه‌های علوم و فن‌آوری (پانل خبرگان) به ثبت دیدگاه‌های آنها در زمینه فن‌آوری‌های نوپدید پرداخته شد. سپس فهرست حاصل از این ذهن انگیزی در پانل خبرگان، به شیوه پیشنهادی ام. سی. روکو ودبلیو اس. بین بریج، در قالب زیر حوزه‌های علوم و فن‌آوری‌های بنیادی گروه‌بندی شد. یافته‌ها: فرصت‌های چشمگیری در علوم و فن‌آوری‌های نوپدید مانند هوش مصنوعی، پزشکی از راه دور و سلامت دیجیتالی، مهندسی بافت و پزشکی بازآفرینشی، بیولوژی سینتتیک، ویرایش ژن، فن‌آوری‌های عصبی، زیست حس‌گرها، چاپ سه بعدی و رباتیک برای کسب مرجعیت علمی، ارتقای عدالت و خلق امنیت اجتماعی وجود دارند. ماهیت عمده این فن‌آوری‌های نوپدید آن است که در گستره فن‌آوری‌های همگرا قرار می‌گیرند. از این رو، با خود چالش‌های بحرانی در زمینه‌های ایمنی زیستی و امنیت زیستی می‌آفرینند. نتیجه‌گیری: فرصت‌های راهبردی در سامانه فن‌آوری‌های بنیادی علم و فن‌آوری یافت می‌شوند که با مدد این فن‌آوری‌های نوپدید می‌توان به پیشرفت‌های شگفت‌انگیز در گستره سلامت، توسعه دارو و درمان، استقرار عدالت و امنیت اجتماعی دست یافت. از این‌رو، راهکارهای دستیابی به فن‌آوری‌های همگرا برای کسب مرجعیت علمی می‌بایست مد نظر قرار گیرند.
